ΚΑΛΟΣΕΙΡΟΙ – ΚΑΚΟΣΕΙΡΟΙ

[vangelisk]

Τα παλιά χρόνια είχε μεγάλη σημασία η «ποιότητα» της σειρά, της γενιάς από την οποία καταγότανε κάποιος άνθρωπος.

Αν καταγότανε από καλή σειρά, τότε ήτανε καλόσειρος.

Αν καταγότανε από κακή σειρά, τότε ήτανε κακόσειρος.

Πότε, όμως, μια σειρά λεγότανε καλή και πότε κακή;

Καλή σειρά, καλή γενιά, θεωρείται εκείνη που έλκει την καταγωγή της από κάποιο πρόγονο που υπήρξε ήρωας σε πόλεμο (π.χ. Δασκαλογιάννης), που κανένα μέλος της δεν έχει υποπέσει σε παραπτώματα από εκείνα που θεωρούνται κοινωνικά επιλήψιμα και καταδικαστέα, διαθέτει οικονομική ανεξαρτησία, ικανοποιητικά περιουσιακά στοιχεία και «μεγάλο» συγγενικό ή κοινωνικό περίγυρο.

Για τον τελευταίο λόγο, αναγνώριζαν και τιμούσαν και τους μακρινότερους συγγενείς «και τα πέμπτα συμπεθεράκια», όπως έλεγαν, και τους μακρινότερους συντέκνους και κουμπάρους «του συντέκνου μας ο σκύλος, σύντεκνός μας είν’ κι εκείνος», όπως έλεγαν. Ξεχώριζαν τους συντέκνους σε απλούς συντέκνους και «μερωτικούς», δηλαδή γνήσιους.

Κακή σειρά, θεωρείται εκείνη που δεν ανταποκρίνεται στις παραπάνω απαιτήσεις.

Εάν κάποιος αποκαλούσε τον άλλο «κακόσειρο», αυτό αποτελούσε μεγάλη προσβολή. Η φράση «άντε μωρέ κακόσειρε» θεωρούνταν πως αποτελούσε ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να ειπωθεί.

Το αν κάποιος θεωρούνταν καλόσειρος ή κακόσειρος είχε και πρακτικά αποτελέσματα:

Ο κακόσειρος δεν ήταν αποδεκτός στις κοινωνικές συναναστροφές των καλόσειρων.

Ο κακόσειρος δεν ήταν δυνατόν να παντρευτεί κόρη καλόσειρου.

Ο κακόσειρος δεν ήταν «υπολογίσιμος», οι άλλοι ούτε τον σεβόντουσαν, ούτε τον φοβόντουσαν με συνέπεια να είναι εκτεθειμένος και απροστάτευτος σε οποιονδήποτε ήθελε να τον προσβάλει, να τον κλέψει κλπ, αφού δεν υπήρχε ανεπτυγμένη η έννομη τάξη.

Το όνειρο και ο στόχος κάθε κακόσειρου ήταν να βρει τρόπο να συνδεθεί με καλόσειρους και με τον τρόπο αυτό να αναβαθμιστεί κοινωνικά.